Biðlistar og kreddur í boði ríkisstjórnar - Fyrir hverja ?

Hver er ásættanlegur biðtími eftir lífsnauðsynlegri aðgerð? Mánuður? Dagur? Hálf mínúta? Hvað ef aðgerðin snýst ekki um líf og dauða heldur lífsgæði og minni lyfjaneyslu? Ef aðgerðin bindur enda á sársauka og þjáningu og gerir fólki kleift að halda áfram störfum og lifa eðlilegu lífi? Miðað við stefnu ríkisstjórnarinnar í heilbrigðismálum virðist ásættanlegur biðtími vera margir mánuðir – jafnvel ár – eftir því að hljóta bót meina sinna. Svo lengi sem ríkisapparatið fær sitt. Valfrelsi er fyrir vikið ýtt út af borðinu þótt það geti hjálpað til við að leysa vandann og stytta biðlista. Og fólkinu ýtt úr landi til að fá lækningu. Þetta eru lítil klókindi og auðvitað ekki ásættanlegt.
Tölvan segir nei – og ríkisstjórnin líka Staðan er stórfurðuleg. Fyrir hverja eina liðskipta- eða mjaðmaaðgerð sem framkvæmd er á erlendri grundu er hægt að gera allt að þrjár á Íslandi. Og vel að merkja þá eru það einkaaðilar sem framkvæma þessar aðgerðir íútlöndum, eins kaldhæðnislegt og það er. Á meðan standa stofur auðar og sérfræðiþjónusta sniðgengin hér heima ístað þess að nýta kraft og þekkingu ííslensku samfélagi. Sjúkratryggingar Íslands telja sér ekki heimilt að greiða kostnað fyrir sömu aðgerð hér á landi utan ríkisspítalanna enda pólitísku skilaboðin skýr. Stefnubreyting ráðherra á þessu sviði myndi spara ríkissjóði háar fjárhæðir, minnka þjáningu og óhagræði fólks og stytta biðlistana.
Eðlilega sættir fólk sig ekki við að vera sett á biðlista til að komast á biðlista til þess eins að vera þar í mánuði eða jafnvel ár. Með von um lausn fer fólk utan í mikilvægar aðgerðir á borð við liðskipta- og mjaðmaaðgerðir, með tilheyrandi óþægindum fyrir sjúklinga og aukakostnaði fyrir ríkissjóð. Það er enginn að tala um að opna eigi fyrir krana í einkarekna sérfræðiþjónustu heldur fyrst og síðast að lina þjáningar fólks og spara um leið beinan og óbeinan kostnað fyrir ríki og samfélag. Þetta er spurning
um að leita eftir læknisþekkingu og kröftum óháð rekstrarformi. Rekstrarformið er ekki alfa og omega heilbrigðisþjónustunnar heldur sjúklingarnir sjálfir og þjónustan sem er veitt. Þetta eigum við að geta gert líkt og vinir okkar annars staðar á Norðurlöndum. Fordómalaust. Ef stjórnmálafólk treystir sér ekki í þetta skilgreinda verkefni á það einfaldlega að snúa sér að einhverju öðru. Allar hendur á dekk Ríkisstjórnin verður að setja sjúklingana í fyrsta sæti. Hún þarf að setja pólitískar kreddur sínar til hliðar og einblína á þarfir fólksins. Eyðimerkurganga hefur hún verið kölluð, upplifun sjúklinga, vina þeirra og fjölskyldumeðlima, sem reyna að komast að hjá sérfræðilæknum vegna mikilvægra aðgerða. „Farið til útlanda og reddið ykkur þar í boði ríkisins eða pungið sjálf út fyrir aðgerðunum hér heima“ eru hins vegar skilaboð ríkisstjórnarflokkanna til biðlistafólksins. Var ekki einhver að
vara við tvöföldu heilbrigðiskerfi? Við í Viðreisn ásamt fleiri þingmönnum höfum á þessu þingi lagt aftur fram tillögur sem taka einmitt áþessu vandamáli. Fjármálaráðherra viðurkennir að um stórt heilsufarslegt vandamál sé að ræða, sem skipti máli fyrir vinnumarkaðinn og fyrir lífsgæði fólks, en lætur eins og hendur hans séu bundnar þótt ítrekað hafi verið bent á aðrar lausnir. Hér er um ljóta pólitík að ræða sem kemur verst niður á þeim sem minnst mega sín. Það er brýnt að heilbrigðisráðherra og fjármálaráðherra haldi ekki áfram að senda þau skilaboð til fólksins á biðlistunum að verið sé að skoða og meta stöðuna, endalaust. Allt til að halda friðinn innan ríkisstjórnar. Það er búið að fara yfir þetta, við vitum hver vandinn er og getum lagað þetta núna. Styttum biðlistana og fáum allar hendur á dekk, ríki sem sjálfstætt starfandi aðila.
Eftir Þorgerði Katrínu Gunnarsdóttur »Staðan er stórfurðuleg. Fyrir hverja eina liðskiptaeða mjaðmaaðgerð sem framkvæmd er á erlendri grundu er hægt að gera allt að þrjár á Íslandi.
Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir
Höfundur er þingmaður og formaður Viðreisnar.