Já við þekkjum ýmis form á leigum: Húsaleigur, bílaleigur, starfsmannaleigur og allskonar form á tækjaleigum með eða án starfsmanna. Það eru svo líka til ýmis önnur form leigusamninga eins og t.d. kaupleigusamningar. Ofy eru leigusamningar skriflegir og tiltaka verð og leigutíma. Verð getur verið breytilegt og miðast t.d. við verðmæti þess sem er leigt (verðtrygging) og aðrar breytilegar aðstæður eins og t.d. eftirspurn. Þannig getur leiguverð bæði hækkað og lækkað á samningstíma.
Það má segja að samningar verkalýðsfélaga séu einskonar leigusamningar á vinnuafli. Starfsmenn bjóða sína starfsorku til "leigu" gegn gjaldi. Kaupendur þessa vinnuafls eru atvinnurekendur og seljendur starfmenn. Auðvitað gengur þetta misjafnlega starfmenn vilja meira fyrir sitt vinnuafl og atvinnurekendur (kaupendur) vilja meiri gæði vinnuaflsins. Það má segja að margt sé líkt með þessu fyrir þann sem er að leigja fasteign. Í stað stað þess að bjóða sig sem starfskraft til atvinnurekanda þá er eigandi fasteignar að bjóða afrakstur erfiðis síns til leigu. Rétt eins og kaupgjald þarf leiguverð að fylgja verðþróun. Þannig verða þessi viðskipti öll að fylgja lögmálum framboðs og eftirspurnar.
Já þú hefur ekki mikinn orðaforða - kallar fólk aðallega fasista eða eitthvað álíka sýnist mér.
Ég býst ekki heldur við að þú hafir mikinn hæfileika til að reikna. En ég ætla að upplýsa þig um að íbúð sem er seld á um 50 millj kr er varla mikið stærri en 2 herb kannski 55ö65 fm. Þetta geturðu séð í fasteignaauglýsingum, ef þú ert fær um að lesa þér til gagns. 50 millj kr. íbúðareign í útleigu verður að geta staðið undir vaxtakostnaði. 7% fasteignalán þykir hagstætt í dag. Kannski væri nær að reikna með 8% vöxtum eða meira því verðbólga er nú nærri 10% á ári. En 7% vextir af 50 millj kr láni er um 3.5 millj kr á ári Þannig að 350 þús kr mánaðarleiga nær varla markaðsvöxtum. Þá á eftir að greiða fasteignagjöld sem eru að hækka um 20-30 % mjög víða á höfuðborgarsvæðinu. Ýmis annar kostnaður fellur á fasteignir ekki síst á eignir í útleigu. Útleiga íbuðarhúsnæðis er engan veginn vís gróðavegur frekar áhættusamur rekstur.
Ég ætlast nú reyndar ekki til að þú skiljir þetta. En kannski getur einhver hjálpað þér við lesturinn og farið ýfir útreikningana ?
gomma19 | Góði besti, haltu kjafti.
Ég er háskólamenntaður, bý í 250 fm einbýlishúsi á...
Góði besti, haltu kjafti. Ég er háskólamenntaður, bý í 250 fm einbýlishúsi á Seltjarnarnesi, tala og skrifa fjögur tungumál reiprennandi og á fjögur börn sem öll eru með háskólagráðu. Hver þykist þú vera, litli fasist?
Já þú ert alla vegana þessi litla sál sem kallar alla fasista án þess að færa nokkur rök fyrir máli þínu. Þú er í huga mér lítill sérvitur kall sem gjammar útí loftið tomt rugl. Þetta grobb þitt um 259 fm einbýli á Nesinu og háskólagráðum og tungumála getu lýsir þér líka einstaklega vel :) Litlar sálir sem upphefja sig með þessum hætti. En þetta á eflaust allt sér skýringar og oft á fyrra skeiði í lífinu þannig gæti þetta verið hjá þér. Varstu fyrir miklu einelti eða mótlæti á fyrra æfiskeiði ?
gomma19 | Mikið afskaplega áttu bágt.
Ég kalla ekki alla fasista, en þú ert augljósleg...
Fasteignamarkaður hérlendis hefur undanfarin ár verið mjög háður framboði á fasteignum Fasteignir íbúðarhúsnæði hefur skort efirspurnin hefur verið langtum meiri en framboðið. Verð fasteigna hækkar í þannig ástandi. Leiguverð tekur auðvitað mið af þessu. Þannig er með alla vöru verð er háð framboði og eftirspurn. Í upphafi þessa tók ég fram að líkindi væru með leigu á vinnu og leigu fasteigna. Vinnuaflið býður sína þjónustu og kaupendur kallast atvinnurekendur. Framjóðendur (seljendur) vinnuaflsins eru í ýmsum félögum (verkalýðsfélögum) og kaupendurnir (atvinnurekendur) eru einnig með ýmis félög. Þessi félög koma sér samanum kaup og kjör eins og það er kallað. Það er mikil hringrás í þessu kerfi. Á endandum er neytandinn (ég eða þú) eða sá sem kaupir fasteignina og hann getur verið sá sem vann við byggingu fasteignar beint eða óbeint.Fólk kaupir eða leigir fasteignir og vill ná góðum kjörum og þá skiptir máli að við byggingu fasteignar hafi verið huga að hagstæðu verði á hráefnum og vinnuafli.
Í verslun með vörur og þjónustu er samkeppni í t.d. verði og gæðum. Verð í verslunum á vöru er síbreytilegt allskonar afslættir í gangi og oft mikil samkeppni. Fasteignir eru í sjálfu sér vara sem samkeppni er um og framboð byggist t.d. á nýsmiðum og áhuga eigenda að selja. Kaupendur leita að fasteignum og hafa verð og gæði mikil áhrif. Gæðin eru auðvitað af mörgu tagi t.d. byggingarefni, smíði og staðsetning svo fátt eitt sé nefnt. Vörur í verslum hafa oft allt önnur gæða viðmið og er því þessi heimur verslunar og þjónustu mjög fjölbreyttur. Kaupendur fasteigna hafa mismunandi áætlanir um notkun fasteigna sem þeir kaupa. Sumir ætla sér að nýta fasteignir sína sem þeir hafa keypt til eigin nota, búa í þeim eða nýta við sína framleisðu eða aðra starfsemi. Verð og framboð á fasteignum tekur auðvitað mið af eftirspurn kaupenda. Þjónusta eins og verslun eða leiga byggist á svipuðum lögmálum varðandi framboð og eftirspurn.
Ýmsar vörur eru háðar alþjóðlegum mörkuðum Ýmskonar orka er þar gott dæmi. Verð á olíu, gasi, rafmagni og kolum er þar undirliggjandi og mismunandi mikið framboð og eftirspurn. Ýmsar reglur skekkja verð og eftirspurn. T.d. hafa samþykktir um notkun á jarðefnaeldsneyti mikil áhrif á orkuverð. Sólarorka og endurnjánleg orka eða sjálfbærni verður verðmætari og selst á hærra verði en orka frameidd úr takmörkuðum auðlindum sem ekki endurnýja sig eins og olíu, kolum eða gasi.
_Svartbakur | Hagkerfi okkar Íslendinga er eins og flest hagkerfi, það byggist á viðskiptu...
Hagkerfi okkar Íslendinga er eins og flest hagkerfi, það byggist á viðskiptum þar sem hlutirnir ganga í hring. Aðilar framleiða voru eins og t.d. bændur. Framleiðsla bóndans krefst afurða frá öðrum framleiðendum t.d. varðandi véla og tækjakost búsins og ábyurðar. Þannig skapar bóndinn eftir spurn eftir vinnuafli til að framleiða þessar vörur. Vorur bóndans geta verið kjöt, grænmeti og ýmsar aðrar afurðir. Kjöt framleiðsla kallar á aðra þjónustgu varðandi vinnslu kjöts eða grænmetis og sölu afurðanna og að lokum til viðskipta neytenda í gegnum verslanir. Þannig er með flesta aðra framleiðslu hvort heldur er í byggingariðnaði eða verlun og annari þjónustu. Bóndinn er framleiðandi en hann er einnig neytandi og atvinnurekandi og launagreiðandi.
Hagkerfi okkar Íslendinga tengist stærri hagkerfum nágrannaþjóða og allrar heimsbyggðarinnar þar sem viðskipti ýmissa vara og jafnvel þjónustu eru löngu orðin hnattræn.
Stækkandi hagkerfi okkar leitar t.d. eftir vinnuafli erlendis frá t.d. vegna byggingariðnaðar og ferðaþjónust. Þessi innflutingur á vinnuafli vindur uppá sig og eykur öll innlend viðskipti. Aukið innflutt vinnuafl krefst ukinnnar uppbyggingar íbúðarhúsnæðis og myndar þenslu á þeim markaði. En þessi aukning í hagkerfinu er líka forsenda hagvaxtar og betri lífskjara. Allt eru þetta nánast frjáls viðskipti með þjónustu og fjármagn inn og útúr landinu,
Höft og takmarkanir draga úr hagvexti og lífskjörum. Höft geta verið með ýmsu móti en viðskiptafrelsi er ríkjandi á flestum sviðum í dag. Við Íslendingar höfðum lengi vel ýmis höft t.d. varðandi verslun með gjaldeyri á framkvæmdum og innflutningi. Það var hér eitt sinn vínbann og margir þekkja til bjórbannsins. Í dag eru þó til menn sem vilja ýmis höft t.d. varðandi leigu á húsnæði vilja setja leiguþak sem að sjálfsögðu gæti minnkað framboð á leiguhúsnæði þar sem eigendur fasteigna sæju sér ekki hag í útleigu vegna meiri kostnaðar en minni tekna. En þannig má hugsa sér allskonar leyfisveitingar eða höft t.d. varðandi innflutt vinnuafl. Það myndi koma niður á möguleikum okkar til að sækja vinnu erlendis og auðvitað draga úr innlendri framleiðslu.
Frjáls viðskipti á heilbrigðum grunni eru forsenda bættra lífskjara.
_Svartbakur | En þó að frelsi sé gott þá verður að hafa reglu á hlutunum.
Við Íslendingar...
En þó að frelsi sé gott þá verður að hafa reglu á hlutunum. Við Íslendingar heöfum notið frelsins í viðskiptu við Evrópusambandið í gegnum EES samninginn. Sá samningur leyfir frelsi varðandi vinnuafl, fjármagn og þjónustu á nærri 500 millj. manna markaðssvæði. Fólk sem búsett er í Evrópu getur flutt hingað og við Íslendingar til Evrópu.
Hinsvegar höfum við reglur gagnvar umheiminum þ.e. varðandi þá sem ekki njóta frelsis gegnum EES og Evrópusambandið. Fólk getur því flutt hingað til lands ef ekki í þessum samböndum Flóttafólk og fólk sem leitar hér hælis þarf því að sæta þeim reglum sem við setjum varðandi þá fólksflutninga. Gífurleg ásókn hælisleitenda og auknar heimildir og aðstoð okkar við flóttafólk vegna t.d. hamfara vegna veðurs eða stríðs hefur breytt Íslandi á örfáum árum. Nú er svo komið að um 20% íbúa Íslands eru útlendingar. Gífurleg aukning hælisleitenda vegna rýmri reglna hér en víðast í Evrópu og góðra lífskja hérlendis hefur valdið sprengingu í þessari ásókn hælisleitenda. Nú er svo komið að því er spáð að útlendingar verði fjölmennari en við Íslendingar hérlendis innan fárra ára ef reglum verður ekki breytt. Þannig að frelsi er ekki mögulegt án reglna hvorki í viðskiptum né fólksflutningum.